to znaczy
  • ci a Ci

    17.09.2021
    17.09.2021

    Dzień dobry,

    Spotkałam się ostatnio z tekstem, w którym słowo ci w znaczeniu owi – prawdopodobnie przez wzgląd na szacunek do owych osób (wymienionych z imienia i nazwiska) – zostało zapisane Ci (była to mniej więcej taka konstrukcja: ...bowiem Ci dwaj wspaniali wykazali się...). Czy można jakkolwiek wybronić taki zapis, czy jednak mimo szczerych intencji piszącego – jest to co najmniej nadużycie, a nawet błąd ortograficzny? Z góry dziękuję za odpowiedź, mc_kredka

  • znaczenie związków frazeologicznych
    2.03.2007
    2.03.2007
    Mawia się, że jakiś fakt czy jakieś twierdzenie nie ulega najmniejszej wątpliwości. Ale nie ulega znaczy tu chyba tyle, co 'nie ustępuje przed, nie poddaje się, nie zostaje obalone'. Nie powinno więc się mówić: „To nie ulega największej wątpliwości”, czyli 'jest tak mocne, że nie ustępuje przed nawet najsilniejszą (największą) wątpliwością'?
  • ci – tobie
    19.11.2001
    19.11.2001
    Mam problem ze skróconą i pełną formą zaimków osobowych. Wyczytałem w nowym słowniku pp, że zaimek ci (po czasowniku) występuje „najczęściej” lub „często”, czy to znaczy, że są inne możliwości? Idzie mi konkretnie o pozycję pełnej formy – tobie. Czy jest to uznane za błąd, jeśli pełna forma (np. w liście) pojawi się tuż po czasowniku. Nie razi mnie to bynajmniej. A skoro słownik mówi, że często i najczęściej, tzn., że są przypadki, kiedy tak nie jest. Proszę o odpowiedź.
  • Czasownik chędożyć i jego wulgarne znaczenie
    25.10.2018
    25.10.2018
    Szanowni Państwo,
    jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny? 

    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis
  • Tych przysłów, ale tych posłowi
    26.07.2017
    26.07.2017
    Dlaczego rzeczownik (to) przysłowie tworzy dopełniacz liczby mnogiej (tych) przysłów, natomiast (to) posłowie(tych) posłowi, a nie (tych) posłów? Czy chodzi tu tylko o odróżnienie posłowia od posła, czy jest może jakieś uzasadnienie morfologiczne tej rozbieżności?
  • znaczenie a kontekst wypowiedzi
    22.05.2006
    22.05.2006
    Jak rozumieć zdanie „Niestety nie jestem sama”? Czy rozumieć to w ten sposób, że druga osoba jest niepożądana?
  • znaczenie a szyk zdania
    20.10.2009
    20.10.2009
    Szanowna Redakcjo,
    moje pytanie dotyczy szyku wyrazów w nazwie instytucji. Czy mam rację, pisząc: Wydział Zamiejscowy w Sopocie Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej? A zatem również: dziekan Wydziału Zamiejscowego w Sopocie SWPS? Taka kolejność wyrazów wydaje mi się logiczna, ale wielokrotnie spotkałam się z zapisem: Wydział Zamiejscowy SWPS w Sopocie. Ale przecież SWPS mieści się w Warszawie, a taki zapis wskazuje, że w Sopocie.
    Dziękuję za odpowiedź i życzę miłego dnia,
    Anna.
  • Znaczenie przysłowia „Gdy w Nowy Rok skwar i upał, baran wilka będzie chrupał”.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    jak należy rozumieć przysłowie „Gdy w Nowy Rok skwar i upał, baran wilka będzie chrupał”?

  • Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry.

    Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

    Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

  • ta Jarota, ten Zawisza?
    18.05.2012
    18.05.2012
    Szanowni Państwo!
    Jakiego rodzaju gramatycznego są nazwy klubów sportowych Jarota Jarocin czy Zawisza Bydgoszcz? Pierwsze człony nazw pochodzą od postaci historycznych, które – niewątpliwie – były mężczyznami. Jednak w kontekście nazw drużyn byłbym skłonny uznać, że są rodzaju żeńskiego i uprawniony jest w gazecie tytuł np. „Jarota przegrała trzeci mecz”. Czy mam rację? Dodam, że uznawanie Jaroty za rodzaj żeński jest na naszym terenie bardzo powszechne.
    Z poważaniem,
    Karol Górski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego